تعداد نشریات | 20 |
تعداد شمارهها | 506 |
تعداد مقالات | 4,368 |
تعداد مشاهده مقاله | 8,086,613 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 4,094,501 |
بررسی ساختارشناسانه و تحلیل آماری فواصل قرآنی | ||
مطالعات قرآن و حدیث | ||
مقاله 3، دوره 13، شماره 2 - شماره پیاپی 26، فروردین 1399، صفحه 53-80 اصل مقاله (609.74 K) | ||
نوع مقاله: علمی - پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30497/quran.2020.2711 | ||
نویسندگان | ||
علی اصغر آخوندی* 1؛ محمدرضا ربیعی2 | ||
1استادیار گروه معارف اسلامی دانشگاه صنعتی شاهرود، ایران. | ||
2استادیار گروه آمار دانشگاه صنعتی شاهرود، ایران. | ||
چکیده | ||
فاصله قرآنی، در پایان آیات پدیدهای است که یکی از وجوه امتیاز قرآن نسبت به شعر و نثر عربی است. این پدیده در پژوهشهای قرآنی کمتر مورد بررسی و تحلیل ساختارشناسانه و آماری قرار گرفته است. ساختار فواصل را از سه جهت میتوان مورد توجه قرار داد: حرف، واژه و جمله. کدام حروف بیشترین بسامد را در پایان آیه دارند و چرا؟ حروف ماقبل آخر آیات کداماند؟ چه تعداد از واژههایی که در آخر آیات هستند فعل و اسم، مذکر و مونث هستند؟ چه ارتباطی میان تفاوت فواصل سورهها با آهنگ و ریتم آنها وجود دارد؟ بیش از 63 درصد آیات با حرف «ن» و «م» پایان یافته است که دارای صفت غنه بوده و حالت ترنم و آواز بیشتری نسبت به سایر حروف دارند. از فواید تحلیل آماری ساختار واژگانی فواصل آشنایی با اسماء و صفاتی است که در پایان آیات آمدهاند. از جمله نکات قابل توجه دو نام «غفور رحیم» است که بیش از دیگر اسامی و صفات در پایان آیه قرار گرفته است. یکی از دلایل تفاوت آهنگ سورههای قرآنی به فواصل آیات آنها برمیگردد. بهر حال این مسائل به شکلی بدیع و نو در این مقاله مورد بررسی و توجه قرار گرفته است. | ||
کلیدواژهها | ||
فاصله قرآنی؛ حرف فاصله؛ کلمه فاصله؛ جمله فاصله؛ ساختار فاصله | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Structural Analysis and Statistical Analysis of Quranic Distances | ||
نویسندگان [English] | ||
Ali asghar Akhondy1؛ Mohamad Reza Rabiei2 | ||
1Assistant Professor, Department of Islamic Studies, Shahroud University of Technology, Iran. | ||
2Assistant Professor, Department of Statistics, Shahroud University of Technology, Iran. | ||
چکیده [English] | ||
quranic distance, at the end of the verses, is a phenomenon which is one of the aspects of the Qur'an's advantage over Arabic poetry and prose. This phenomenon has been less studied and analyzed in the Qur'anic studies by structural and statistical analysis. The structure of intervals can be considered in three ways: letter, word and sentence. Which letters have the most frequency at the end of the verse and why? What are the letters before the last verse? How many words at the end of the verses are verb, noun, male and female? What is the relation between the difference of the suras' distances with their songs and their rhythms? More than 63% of the verses end with the letters "N" and "M", which have the character of a Ghanaian and have more singing and singing than other letters. One of the benefits of statistical analysis is the lexical structure of the names and attributes that appear at the end of the verses. Notable are the two names "Ghafoor Rahim", which is more prominent at the end of the verse than the other names and attributes. One of the reasons for the difference in the Quranic Surahs' songs is their intervals. However, these issues have been addressed in a new way in this article. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Quranic distance, letter of distance, word of distance, sentence of distance, distance structure | ||
مراجع | ||
قرآن کریم. آخوندی، علی اصغر (1395ش)، «بررسی تطبیقی تعاریف فاصله قرآنی». مطالعات تقریبی مذاهب اسلامی (فروغ وحدت) شماره 44، صص81-96. آخوندی، علی اصغر (1394ش)، فواصل و چگونگی ارتباط معنایی آنها با آیات، تهران: دانشگاه تهران. ابن سیده، علی بن اسماعیل (1421ق)، المحکم والمحیط الاعظم، بیروت: دار الکتب العلمیة. ابن فارس، احمد بن فارس بن زکریا (1399ق)، معجم المقاییس اللغة، بیروت: دار الفکر. ابن منظور، محمد بن مکرم (1414ق)، لسان العرب، بیروت: دار صادر. ابوحسان، جمال محمود (1431ق)، الدلالات المعنویة لفواصل الآیات القرآنیة، عمان: دار فتح. ابوزید، احمد (1992م)، التناسب البیانی فی القرآن، دراسة فی النظم المعنوی والصوتی، رباط: مطبعة الجدیدة الدار البیضاء. ابوموسی، محمد محمد (بیتا)، خصائص التراکیب، دراسة تحلیلیة لمسائل علم المعانی، بیجا: مکتبة وهبة. اتابکی، پرویز (1391ش)، فرهنگ جامع کاربردی فرزان عربی فارسی، تهران: نشر فرزان روز. ازهری، محمد بن احمد (2001م)، تهذیب اللغة، بیروت: دار احیاء التراث العربی. باقلانی، محمد بن طیب (1997م)، اعجاز القرآن، قاهره: دار المعارف. بیومی، السباعی السباعی (بیتا)، الفاصلة و بداعة الاسلوب، بیجا: بی نا. حسناوی، محمد (1406ق)، الفاصلة فی القرآن، بیروت: المکتب الاسلامی. حشاش، موسی مسلم سلام (1428ق)، الاعجاز البیانی فی الفاصلة القرآنیة، دراسة تطبیقیة علی سورة النساء، غزه: الجامعة الاسلامیة. خرقانی، حسن (1392ش)، زیباشناسی قرآن از نگاه بدیع، مشهد: دانشگاه علوم اسلامی رضوی. خضر، سیّد (1430ق)، الفواصل القرآنیّة دراسة البلاغیة، بیجا: مکتبة الآداب. خطیب، عبدالکریم (1395ق)، اعجاز القرآن فی دراسة کاشفة لخصائص البلاغیة و معاییرها (الاعجاز فی مفهوم جدید)، بیروت: دار المعرفة. رازی، محمد بن قیس (1377ش)، المعجم فی معاییر اشعار العجم، تهران: علم. راغب اصفهانی (بیتا)، معجم مفردات الفاظ القرآن، بیجا: دار الکاتب العربی. رافعی، مصطفی صادق (بیتا)، تاریخ آداب العرب، بیروت: دار الکتاب العربی. رمّانی، علی بن عیسی، خطابی، و عبدالقاهر جرجانی (1387ق، 1968م)، النکت فی اعجاز القرآن فی ثلاث رسائل فی اعجاز القرآن، قاهره: دار المعارف. زبیدی، محمد بن عبدالرزاق الحسینی (بیتا)، تاج العروس من جواهر القاموس، بیجا: دار الهدیة. زجّاج، ابراهیم بن سری (1408ق)، معانی القرآن و اعرابه، بیروت: عالم الکتاب. زرکشی، محمد بن عبدالرحمان (1415ق)، البرهان فی علوم القرآن، بیروت: دار المعرفة. سیبویه، عمرو بن عثمان (بیتا) الکتاب، بیجا: بی نا. سید قطب، ابراهیم حسین (1423ق)، التصویر الفنی فی القرآن، قاهره: دار الشروق. سیوطی، جلال الدین (بیتا)، الاتقان فی علوم القرآن، بیروت: دار الجیل. سیوطی، جلال الدین (1408ق)، معترک الاقران فی اعجاز القرآن، بیروت: دار الکتب العلمیة. شحود، علی بن نایف (بیتا)، الاعجاز اللغوی و البیانی فی القرآن الکریم، بیجا: بی نا. صبری، احمد محمد (1429ق)، الاعجاز و البیان فی فواصل القرآن الکریم، طنطا: دار الصحابة للتراث. طبرسی، فضل بن حسن (1408ق)، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، بیروت: دار المعرفة. طبری، محمد بن جریر (1420ق)، جامع البیان فی تأویل القرآن، بیجا: مؤسسة الرسالة. عامر، فتحی احمد (1988م)، فکرة النظم بین وجوه الاعجاز فی القرآن الکریم، اسکندریة: المعارف. عولقی، صالح عبدالله منصور مسود (1429ق)، تنوع خطاب القرآن الکریم فی العهد المدنی «دراسة لغویة»، یمن: جامعه عدن. فرّاء، یحیی بن زیاد (بیتا) معانی القرآن، قاهره: دار المصریة للتألیف و الترجمة. فراهیدی، خلیل بن احمد (1410ق)، کتاب العین، قم: انتشارات هجرت. فیروزآبادی، محمد بن یعقوب (1426ق)، القاموس المحیط، بیروت: مؤسسة الرسالة. کوّاز، محمد کریم (1426ق)، الاسلوب فی الاعجاز البلاغی فی القرآن الکریم، بنغازی: دارالکتب الوطنیة. لاشین، عبدالفتاح (1402ق)، من اسرار التعبیر القرآن الفاصلة القرآنیة، ریاض: دار المریخ للنشر. مرسی، کمال الدین عبدالغنی (1420ق)، فواصل الآیات القرآنیة، اسکندریة: المکتب الجامعی الحدیث. مطعنی، عبدالعظیم ابراهیم محمد (1413ق)، خصائص التعبیر القرآنی و سماته البلاغیة، بیجا: مکتبة وهب. معرفت، محمد هادی (1386ش)، التمهید فی علوم القرآن، قم: موسسه تمهید، ذوی القربی. نصار، حسین (1999م)، الفواصل، قاهره: مکتبة مصر. همایی، جلال الدین (1370ش)، فنون بلاغت و صناعات ادبی، تهران: نشر هما. یاسوف، احمد (1427ق)، دراساتٌ فنیةٌ فی القرآن الکریم، دمشق: دار المکتبی.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 669 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 537 |