تعداد نشریات | 20 |
تعداد شمارهها | 500 |
تعداد مقالات | 4,335 |
تعداد مشاهده مقاله | 7,877,463 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,781,688 |
بررسی علت استغفار حضرت داوود(ع) در آیة «وَ ظَنَّ داوود أَنَّمَا فَتَنَّاهُ فَاسْتَغْفَرَ رَبَّهُ...» | ||
مطالعات قرآن و حدیث | ||
مقاله 4، دوره 12، شماره 2 - شماره پیاپی 24، تیر 1398، صفحه 63-81 اصل مقاله (421.41 K) | ||
نوع مقاله: علمی - پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30497/quran.2019.2495 | ||
نویسندگان | ||
ولی الله نقی پورفر* 1؛ رحیم حاصلی ایرانشاهی2 | ||
1دانشگاه قم | ||
2دانشجوی دکتری تفسیر تطبیقی دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم. قم، ایران. | ||
چکیده | ||
در رهنمودهای اهلبیت(ع)، بر اساس تعالیم قرآن، انبیاء(ع) از ارتکاب گناه معصوم میباشند، اما برخی از آیات قرآن کریم در ظاهر خلاف این باور را نشان میدهند. از جمله این آیات، آیه 24 سورة مبارکة «ص» است که استغفار حضرت داوود(ع) از سخنی که در مقام قاضی دربارة اختلاف میان دو متخاصم بیان فرمود را حکایت کرده است. مفسران در مورد علت این استغفار، آراء متفاوتی دارند اما هیچ یک از این آراء بدون اشکال نیست. مقالة حاضر پس از بررسی و نقد آراء موجود، به استناد قرائنی از آیات و روایات، علت استغفار داوود(ع) را قضاوت به شیوة فصل الخطابی میداند. بر اساس این قرائن، استفاده از شیوة فصل الخطابی در قضاوت، مشکلاتی را برای آن حضرت در جامعه به وجود آورده بود و آن حضرت برای جلوگیری از این مشکلات، از خدا خواست تا در قضاوتهای آینده، از این شیوه استفاده نکند و تنها به روش معمول میان مردم قضاوت کند و این درخواست پذیرفته شد. اما در ماجرایی دیگر، آن حضرت مجدد از همان شیوة قضاوت پیشین استفاده نموده و علت استغفار نیز به این ماجرای دوم بازگشت دارد. این پژوهش به دنبال آن است که چگونگی این ماجرا و علت استغفار را بررسی نماید. رویکرد این پژوهش، قرآن محوری است که بر این مبنا، محکمات دینی (محکمات عقل، قرآن، سنت، تجربه، ادبیات، سیره عقلاء و متشرعه و...) برمحور قرآن کریم داور اندیشهها و عملکردهای دینی شده است. | ||
کلیدواژهها | ||
حضرت داوود(ع)؛ عصمت انبیاء؛ استغفار انبیاء؛ قضاوت؛ قضاوت فصل الخطابی | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Investigation of the cause of forgiveness Dawood (pbuh) in verse “And David thought that We had only tried him; therefore he sought forgiveness of his Lord” | ||
نویسندگان [English] | ||
valiallah naghipoorfar1؛ Rahim Haseli Iranshahi2 | ||
1qom univercity | ||
2PhD student in Comparative Interpretation of Quran University of Science and Education, Qom, Iran. | ||
چکیده [English] | ||
Based on Holy Quran and Ahl al-Bayt’s guidance, the prophets are innocent from committing sin. Some verses of the Holy Quran, however, seem to contradict this belief. Among these verses is verse 24 of Chapter "Saad”, which is narrating Prophet David's asking for forgiveness, regarding a speech he announced when judging a dispute between two plaintiffs. Commentators have different opinions on the cause of asking for forgiveness; but all of them are disputable. In this article, after reviewing and criticizing the existing opinions, referring to holy verses and hadiths, the reason for David’s forgiveness has been stated as “final word” judgment. According to these evidence, using "final word" judgment had created some difficulties for the Prophet in the community. In order to prevent these problems, he asked God not to use this style of judgment in future and just judge in the usual way; and God accepted his request. But in the story of judgment between two plaintiffs – that asking for forgiveness related to their arbitration is expressed in this verse– the holy prophet used the same type of judgment again due to the unusual appearance of the plaintiffs. However, after he realized that the story had been a scene for his trial, he apologized to God and God accepted his apology and commanded him to judge as usual in future judgments. The approach to this research is Quran-based in which the definitive religious facts (the definitive judgments of intellect, the Qur'an, tradition, experience, literature, intellectuals' way of conduct and the religious, etc.) based on Holy Quran are the referee of religious thoughts and practices. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Prophet David (pbuh), the Innocence of the Prophets, Forgiveness of Prophets, Judgment, Final Word Judgment | ||
مراجع | ||
قرآن کریم. ابن عاشور، محمد بن طاهر (بیتا)، التحریر و التنویر، بیروت: موسسه التاریخ. آلوسی بغدادی، محمود (1405ق)، روحالمعانی فیتفسیر القرآن العظیم و السبع المثانی، بیروت: دار احیاء التراث العربی. بحرانى، سید هاشم (1416ق)، البرهان فی تفسیر القرآن، تهران: بنیاد بعثت. بروجردى، سید محمد ابراهیم (1366ش)، تفسیر جامع، تهران: انتشارات صدر. بغوى، حسین بن مسعود (1420ق)، معالم التنزیل فى تفسیر القرآن، تحقیق: عبدالرزاق المهدى، بیروت: داراحیاء التراث العربى. جوادی آملی، عبدالله (1393)، تفسیر تسنیم، قم: مؤسسه اسراء. حر عاملى، محمد بن حسن (1409ق)، تفصیل وسائل الشیعة إلی تحصیل مسائل الشریعة، قم: مؤسسة آل البیت (ع). حسینى شاه عبدالعظیمى، حسین بن احمد (1363ش)، تفسیر اثنا عشرى، تهران: انتشارات میقات. حسینى همدانى، سید محمد (1404ق)، انوار درخشان، محقق: محمد باقر بهبودى، تهران، کتابفروشى لطفى. حویزى، عبد على بن جمعه (1415ق)، تفسیر نورالثقلین، تحقیق: سید هاشم رسولى محلاتى، قم: انتشارات اسماعیلیان. راغب اصفهانى، حسین بن محمد (1412ق)، المفردات فی غریب القرآن، تحقیق: صفوان عدنان داودى، بیروت: دارالعلم الدار الشامیة. زمخشرى، محمود (1407ق)، الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل، بیروت: دار الکتاب العربی. سیوطی، جلال الدین (1404ق)، الدرالمنثور فى تفسیرالمأثور، قم: کتابخانه آیةالله مرعشى نجفى. طباطبایى، سیدمحمد حسین (1417ق)، المیزان فى تفسیر القرآن، قم: دفتر انتشارات اسلامى. طبرسى، فضل بن حسن (1372ش)، مجمع البیان فى علوم القرآن، تهران: انتشارات ناصر خسرو. طبرى، محمد بنجریر (1412ق)، جامع البیان عن تأویل آی القرآن، بیروت: دارالمعرفه. طوسی، محمد بن حسن (بیتا)، التبیان فی تفسیر القرآن، بیروت: دارالاحیاء التراث العربی. طوسى، محمد بن الحسن (1407ق)، تهذیب الأحکام، محقق: حسن الموسوى، تهران: دار الکتب الإسلامیة. عاملى، على بن حسین (1413ق)، الوجیز فى تفسیر القرآن العزیز، تحقیق مالک محمودی، قم: دار القرآن الکریم. عبدالجبار بن احمد، ابوالحسن (مشهور به قاضی عبدالجبار معتزلی) (بیتا)، المغنی فی ابواب التوحید و العدل، مصر: الدار المصریة. عبدالجبار بن احمد، ابوالحسن (مشهور به قاضی عبدالجبار معتزلی) (1408ق)، شرح اصول الخمسة، مصر: مکتبة وهبة. فخرالدین رازى، ابوعبدالله محمد بنعمر (بیتا)، لباب الاشارات و التنبیهات، محقق: احمد حجازی، مصر: مکتبة الکلیات الازهریه. فخرالدین رازى، ابوعبدالله محمد بنعمر (1420ق)، مفاتیح الغیب، بیروت: داراحیاء التراث العربی. کلینى، محمد بن یعقوب (1407ق)، الکافی، محقق: علی اکبر غفارى و محمد آخوندى، تهران: دارالکتب الإسلامیة. مجلسی، محمد باقر (1403ق)، بحارالانوار الجامعة لدرر اخبار الأئمة الاطهار، بیروت: مؤسسة الوفاء. مصطفوى، حسن (1430ق)، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، بیروت: دار الکتب العلمیة. مکارم شیرازى، ناصر (1374ش)، تفسیر نمونه، تهران: دارالکتب الإسلامیّه. واحدی، علیبن احمد (1411ق)، اسباب النزول القرآن، تحقیق کمال بسیونى زغلول، بیروت: دارالکتب العلمیة. www.portal.esra.ir. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,043 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 488 |