تعداد نشریات | 20 |
تعداد شمارهها | 500 |
تعداد مقالات | 4,335 |
تعداد مشاهده مقاله | 7,877,508 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,781,737 |
اشتداد پذیری «علم» در پرتو نشانهشناسی «قوم یعلمون» در سورة فصّلت (بر مبنای نشانهشناختی گریماس) | ||
مطالعات قرآن و حدیث | ||
مقاله 2، دوره 12، شماره 2 - شماره پیاپی 24، تیر 1398، صفحه 23-44 اصل مقاله (435.33 K) | ||
نوع مقاله: علمی - پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30497/quran.2019.2472 | ||
نویسندگان | ||
حبیبه قیصری* 1؛ عبدالهادی فقهی زاده2 | ||
1دکتری علوم قرآن و حدیث دانشگاه تهران، تهران، ایران. | ||
2استاد گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه تهران | ||
چکیده | ||
نشانهشناسی یکی از روشهای تحلیل متن است و قرآنکریم بهعنوان ارزشمندترین متن ادبی، در جایجای آیاتش، سرشار از نشانه و رمز است که نشانهشناس باید این معانی را دریابد و به لایههای عمیق متن دست پیدا کند. خداوند در آیة سوم سورة فصّلت میفرماید: «کِتابٌ فصّلت آیاتُهُ قُرْآناً عَرَبِیًّا لِقَوْمٍ یَعْلَمُونَ»، در این آیه هدف از تفصیل آیات و عربی قرار دادن آنها برای قومی است که میدانند. این پژوهش، درصدد است با استفاده از دانش نشانهشناسی و نظریة نشانهشناختی گریماس، در ارتباط با تقابلهای دوگانه در ساختار زیربنایی گفتمان و نظام گفتمانی روایی به شناسایی تقابلها و تعاملهای «قوم یعلمون» در این سوره بپردازد و راهکارها و موانع رسیدن به علم را شناسایی کند. مؤلفان پس از بررسی به این نتایج دست یافتند که مهمترین راهکارها برای رسیدن به علم عبارتند از: عزم و اراده، علاقه و میل درونی، هدف مشخص، استقامت، خشوع، نداشتن خوف و حزن و مهمترین موانع رسیدن به علم نیز عبارتند از: اعراض و عدم پذیرش، استکبار و نداشتن هدف؛ چنانکه دریافتند با تقویت راهکارها و ریشهیابی موانع و برطرف کردن آنها میتوان میزان بهرهمندی از علم را افزایش داد و اینچنین ذو مراتب بودن علم برای انسان را تصدیق کرد. | ||
کلیدواژهها | ||
نشانهشناسی؛ قوم یعلمون؛ سوره فصّلت؛ گریماس | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Stretching the "science" in the light of semantics of the "people who Understand" in Sura Fussilat (Based on the semantics of Grimes) | ||
نویسندگان [English] | ||
Habibeh Gheisari1؛ abdolhadi feghhi zadeh2 | ||
1Ph.D. in Quran and Hadith Sciences, University of Tehran, Tehran, Iran. | ||
2Professor, Department of Quran and Hadith Sciences, University of Tehran | ||
چکیده [English] | ||
Semiotics is one of the methods of text analysis, and the Holy Qur'an as the most valuable literary text, in its place, is full of signs and tokens that the semiotician must understand these meanings and reach the deep layers of the text. In the third verse, in sura Fussilat Allah says:" The Words of Revelation of this Book Are explained in detail; a Qur'an in Arabic language for people who Understand" In this verse, the purpose of explaining the verses and Arabic is to put them on the people who know it. The present study seeks to use the knowledge of semiotics and semantic theory of Grimes in relation to the dual oppositions in the structure of the discourse and the discursive discourse of narrative to identify the interactions of the "people who Understand" in this sura and identify ways and means to reach science. After reviewing the authors, they came to the conclusion that the most important solutions to science are: Determination, interest and inner desire, a clear goal, endurance, jubilation, lack of fear and grief and the most important obstacles to reaching science are: Acknowledgments and Disapproval, Arrogance and lack of purpose, as they have found, by enhancing the solutions and removing obstacles and removing them, it is possible to increase the use of science and to acknowledge such a degree of human science. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Semiotics, People who Understand, Sura Fussilat, Grimes | ||
مراجع | ||
قرآن کریم. آدام، ژان میشل؛ زروار، فرانسوا (1385)، تحلیل انواع داستان، آذین حسینزاده و کتایون شهپرراد، تهران: قطره. احمدی، بابک، (1380)، ساختار و تأویل متن، چاپ هشتم، تهران: مرکز. اخوت، احمد، (1371)، دستور زبان داستان، اصفهان: نشر فردا. اسکولز، رابرت، (1379)، در آمدی بر ساختارگرایی در ادبیات، ترجمه فرزانه طاهری، تهران: آگاه. اشرفی، بتول؛ تاکی، گیتی؛ بهنامفر، محمد، (1394)، «تجزیه و تحلیل داستان حضرت یوسف(ع) در قرآن کریم بر اساس نظریه پراپ و گریماس»، فصلنامه جستارهای زبانی، شماره 7، صص 33-52. پورشهرام، سوسن، (1389)، «خوانشی ساختارگرایانه از داستان کلاغها نادر ابراهیمی»، فصلنامه مطالعات ادبیات کودک، شماره 4، صص 77-99. تایسن، لوئیس، (1387)، نظریههای نقد ادبی معاصر، ترجمه مازیارحسین زاده، فاطمه حسینی، تهران: نگاه امروز حکایت قلم نوین. ﭼﻨﺪﻟﺮ، داﻧﻴﻞ، (1387)، ﻣﺒﺎﻧﻲ ﻧﺸﺎﻧﻪ ﺷﻨﺎﺳﻲ، ﺗﺮﺟﻤﺔ ﻣﻬﺪی ﭘﺎرﺳﺎ، ﺗﻬﺮان: اﻧﺘﺸﺎرات ﺳﻮرة ﻣﻬﺮ. حق بین، فریده؛ بیدادیان قمی، فهیمه، (1392)، «بررسی نشانه – معناشناسی آیات مربوط به قیامت و معاد از سوره قیامت بر پایه مطالعات نشانه شناختی گریماس»، فصلنامه زبان شناخت، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، سال 4، شماره 2، صص 51-74. خادمی، نرگس؛ قوام، ابوالقاسم، (1390)، «شخصیت کنیزک در مثنوی معنوی»، فصلنامه نقد ادبی، ش 13، صص91-115. دوسوسور، فردینان، (1389)، دوره زبان شناسی عمومی، ترجمه کوروش صفوی، چاپ سوم، تهران: هرمس. دینه سن، آنه ماری، (1389)، در آمدی بر نشانهشناسی، ترجمه مظفر قهرمان، چاپ چهارم، آبادان: پرسش. ﺳﺎﺳﺎﻧﻲ، ﻓﺮﻫﺎد، (1389)، ﻣﻌﻨﺎﻛﺎوی: ﺑﻪ ﺳﻮی ﻧﺸﺎﻧﻪﺷﻨﺎﺳﻲ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ، ﺗﻬﺮان: نشر ﻋﻠﻢ. ﺳﺠﻮدی، ﻓﺮزان، (1387)، ﻧﺸﺎﻧﻪﺷﻨﺎﺳﻲ ﻛﺎرﺑﺮدی، ﺗﻬﺮان: نشر ﻋﻠﻢ. السیسور، ت، ا. پوپ (1383)، مروری بر مطالعات نشانهشناختی سینما، فرهاد ساسانی، چاپ نخست، تهران: سوره مهر. شایگان فر، حمیدرضا، (1391)، نقد ادبی، تهران: انتشارات حروفیه. شعیری، حمید رضا؛ وفایی، ترانه، (1388)، راهی به نشانه معناشناسی سیال: با بررسی موردی ققنوس نیما، تهران: علمی فرهنگی. ﺷﻌﻴﺮی، ﺣﻤﻴﺪ رﺿﺎ، (1381)، ﻣﺒﺎﻧﻲ ﻣﻌﻨﺎﺷﻨﺎﺳﻲ ﻧﻮﻳﻦ، ﺗﻬﺮان: سمت. صدقی، حامد؛ گنج خانلو، فاطمه، (1395)، «تحلیل ساختار روایی داستان حضرت سلیمان(ع) و ملکه سبا بر پایه الگوی روایی گریماس»، فصلنامه پژوهشهای ادبی – قرآنی، سال 4، شماره 3. طباطبایى، سید محمدحسین، (1417)، المیزان فى تفسیر القرآن، قم: جامعهى مدرسین حوزه علمیه قم. عیاشی، منذر، (1429)، العلاماتیه و علم النص، دمشق: دار المحبه. غلامحسینزاده، غلامحسین؛ طاهری، قدرتا...؛ کریمی، فرزاد (1389)، «روایتشناسی نشانهها در افسانه نیما»، فصل نامه پژوهشهای زبان و ادبیات فارسی. فضیلت، محمود؛ نارویی، صدیقه (1391)، «تحلیل ساختاری داستان جولاهه با مار بر پایه نظریه گریماس»، فصل نامه سبک شناسی نظم و نثر فارسی. قائمینیا، علیرضا، (1385)، نشانه شناسی و فلسفه زبان، ذهن، شماره 27. قائمینیا، علیرضا، (1389)، بیولوژی نص، قم: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی. ﮔﺮﻳﻤﺎس، آﻟﮋﻳﺮداس ژوﻟﻴﻦ، (1389)، ﻧﻘﺼﺎن ﻣﻌﻨﺎ، ﺗﺮﺟﻤﻪ و ﺷﺮح ﺣﻤﻴﺪرﺿﺎ ﺷﻌﻴﺮی، ﺗﻬﺮان: نشر ﻋﻠﻢ. گیرو، پی یر، (1380)، نشانهشناسی، ترجمه محمد نبوی، تهران: نشر آگه. لچت، جان (1378)، پنجاه متفکر بزرگ معاصر، از ساختارگرایی تا پسامدرنیته، محسن حکیمی، چاپ دوم، تهران: خجسته. محمدی، محمد هادی؛ عباسی، علی (1381)، صمد: ساختار یک اسطوره، چاپ اول، تهران: چیستا. ﻣﻌﻴﻦ، ﺑﺎﺑﻚ، (1383)، ﺳﻴﺮ زاﻳﺸﻲ ﻣﻌﻨﺎ، ﺗﻬـﺮان: اﻧﺘﺸـﺎرات ﻓﺮﻫﻨﮕﺴﺘﺎن ﻫﻨﺮ. مکاریک، ایرناریما، (1384)، دانشنامه نظریة ادبی معاصر، ترجمه مهران مهاجر و محمد نبوی، تهران: آگه. هارلند، ریچارد، (1386)، دیباچهای تاریخی بر نظریه ادبی از افلاطون تا بارت، ترجمه بهزاد برکت، گیلان: انتشارات دانشگاه گیلان. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 573 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 379 |